Mantra Meditasyonu Nedir, Nasıl Yapılır?

İÇERİK TABLOSU

Mantra meditasyonu Nedir?

Mantra Meditasyonunun Faydaları

Mantra Meditasyonu Nasıl Yapılır?

Öncelikle “Mantra meditasyonu ne demektir?” sorusunu cevaplayarak başlayalım: mantra Sanskritçe şiir ve hece anlamına gelmektedir. Ancak buradaki şiir ve heceden kasıt, doğru şekilde telaffuz edilip tekrarlandığında bireyin sinir sistemi, zihni ve bedenini olumlu etkileyen ve daha yüksek bir bilince ulaşmasını sağlayan ses titreşimleri bütünüdür.

Mantralar birçok dinde ve felsefi düşüncede farklı karşılıklara sahiptir. Örneğin Hindular için “spiritüel ses formülü” olan mantra, İslamiyet’te karşılığını zikir olarak bulur. Ancak nihai hedef genelde aynıdır; zihni dinginleştirerek daha yüksek bir bilinç seviyesine ulaşmak.

Mantra Meditasyonu Nedir?

Mantraların tekrarlanması yolu ile yapılan meditasyonlara mantra meditasyonu adı verilir. Bu meditasyonların ana amacı, zihni boşaltmak, konsantrasyonu artırmak ve zihnin düşünce zincirini kırmaktır. Özellikle meditasyona yeni başlayanlar ve düşüncelerden/ kaygılardan uzaklaşmakta zorlananlar tarafından tercih edilen bir tekniktir.

Mantra meditasyonu ayrıca, zihni yanıltmayı da içerir; meditasyonda mantraların kullanım amacı da budur.

Mantralara uzun süreli yoğunlaşma ve tekrarlama sürecinde zihin yanıltılır. Özellikle anlamsız bir kelime etrafında yoğunlaşan zihni kontrol etmek, günlük akıştan kurtarmak kolaylaşır. Bu teknik için kullanılan mantra bir hece olabileceği gibi bir tekerleme, uydurulmuş kelimeler ya da şarkı olabilir.

Ayrıca, mantra meditasyonu ile öğrenilen zihin kontrolü, diğer tekniklere geçişte de esneklik sağlar.

Mantra Meditasyonunun Faydaları Nelerdir?

Birçok meditasyon merkezi ve deneyimli insanın yeni başlayanlar için mantra meditasyonunu önerdiğini fark etmişsinizdir. Peki, neden özellikle mantra meditasyonu? Mantra meditasyonunu diğerlerinden farklı kılan teknik dışı özellikler nelerdir? Aslında bu soruların cevabı genel olarak mantra tekniğinin faydalarında yatmaktadır:

• Mantra meditasyonunun en önemli faydası nöroplastisite sağlamasıdır.

Nöroplastisite aslında zihnin adaptasyon yeteneği olarak açıklanır. Bu yetenek sayesinde insan zihni farklı fiziksel ve biyolojik değişikliklere daha kolay uyum sağlayabilir; dinamik bir değişim içinde olur. Özellikle, sürekli bir akış ve değişim içinde yaşayan büyük şehir insanı için nöroplastisite yadsınamaz bir avantajdır.

Zihnin bu becerisinin körelmesi durumunda ise huzursuzluk, stres ve kaygı bozuklukları kaçınılmaz olabilir. İşte mantra meditasyonu tam olarak bu noktada imdadımıza yetişir; çünkü bilimsel araştırmalar mantra meditasyonlarının nöroplastisiteyi yani zihnin adaptasyon yeteneklerini arttırdığını kanıtlamıştır.

• Mantra meditasyonu sinir sisteminde rahatlama sağlar.

Bu durum da bireyin mediatif konuma geçmesini kolaylaştırır. Bu sebeple, eğer meditasyona yeni başladıysanız ve odaklanmak, düşüncelerinizden uzaklaşmak gibi konularda sorun yaşıyorsanız mantra meditasyonu bu konuda büyük bir yardımcıdır.

• Mantra meditasyonunu grup aktivitesi olarak birliktelik duygusunu geliştirir. Mantra meditasyonu bireysel bir zihin aktivitesi olarak uygulanabileceği gibi toplu pratiklere de uygundur ve uyum arttırıcı özelliği vardır.

Partneriniz ya da yakın arkadaşınızla yapacağınız birçok aktivite aranızdaki uyumu arttırır; ancak konu mantra meditasyonu olduğunda birliktelik duygusu çok daha gelişmiştir; çünkü bilimsel araştırmalar, mantra meditasyonunun bireylerin beyin frekanslarını eşitlediğini kanıtlamıştır.

Evet, yanlış duymadınız! Hepimizin bildiği gibi her bireyin beyin dalgası birbirinden oldukça farklıdır; ancak birlikte mantra meditasyonu yapan bireylerin, beyin frekansları birbirine giderek yaklaşmaktadır. Böylece birçok meditasyon tekniğinin aksine mantra hem toplu çalışmalara olanak sağlar hem de faydasını daha fazla görürsünüz.

• Zihin ve düşünce akışı kontrolünde uzmanlaşmayı sağlar.

• Mantra meditasyonunun çokça tercih edilmesine neden olan diğer bir faydası ise oldukça basit olması ve bireylerin düşünce kontrolünü öğrenme yolunda ciddi yol kat etmesine yardımcı olmasıdır.

Eğer meditasyon yapmayı daha önce denediyseniz, aklınızdan sayısız düşünce ve kaygının peş peşe geçtiğini ve kontrol etmenin çok zor olduğunu fark etmişsinizdir. Ancak, mantra meditasyonunda uzun süre tekrar edilen mantralar sayesinde zihni yanıltmak ve düşünce akışının kontrolünü ele almak çok daha kolaydır.

Mantra Meditasyonu Nasıl Yapılır?

1. Adım: Mantranıza karar verin.

Kulağa garip geldiğinin ve kafa karıştırıcı olduğunun farkındayız; ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi mantra kişiyi rahatlatan ve zihnini özgürleştirmesine yardımcı olan kelimelere/ hecelere verilen isimdir; yani tek yapmanız gereken bir kelime üzerinde karar kılmak.

Peki, mantra nasıl bir kelime/ hece olmalıdır?

Meditasyonda genel olarak kullanılan mantralar Sanskritçe kelimelerdir ve bunların başında; “Om”, “Om mani padme hum”, “O hum” gibi ifadeler yer alır. Sizin de fark ettiğiniz gibi bu kelimeler genelde “o” harfi ile başlamakta ve “m” harfi ile bitmektedir; çünkü mantra meditasyonunda açılış ve kapanış mantrası denilen bir kavram vardır. Ağzın açıldığı ve konuşmaya hazır hale geldiği “o” “u” gibi harfler genelde açılış mantrası olarak kullanılırken, “m” “n” gibi sesler ise kapanış mantrası olarak kullanılır ve sessizliği temsil eder.

Ancak, meditasyon yaparken her zaman bu “Om” seslerini kullanmanız gerekmez. Tamamen sizin uydurduğunuz bir kelime de aynı işlevi görebilir; hatta birçok insan mantra olarak bilmediği bir dildeki, kendisi için anlamsız olan kelimeleri tercih etmektedir çünkü buradaki asıl amaç, zihnin tek bir noktaya odaklanmasını sağlamak ve düşünce akışı zincirini kırabilmektir. Bilmediğiniz bir dildeki sözcükler, size başka konuları çağrıştırma konusunda çok daha zayıf kalacağı için, zihninizi ve odağınızı kontrol altına almanızı kolaylaştırır.

Öte yanda, mantra olarak bireyi rahatlatan ve pozitif duygulara yönlendiren kelimeler de kullanılabilir. Bu pratiği ise en çok hippilerde görürüz; öyle ki 70’li yıllarda hippiler mantra olarak genelde “barış”, “aşk”, “özgürlük” gibi kelimeleri kullanmışlardır. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi bu kelimelerin çağrışımları bilmediğiniz bir dile göre çok daha kuvvetlidir ve eğer mantra meditasyonuna yeni başladıysanız, düşünce akışınızı kırmanızı zorlaştırabilir.

2. Adım: Rahat bir pozisyon ve ortam belirleyin.

Televizyonda gördüğümüzün aksine mantra meditasyonu yapmak için ille de olması gereken bir pozisyon yoktur: Önemli olan hangi pozisyonda kendinizi daha rahat hissettiğiniz ve daha rahat nefes alıp verebildiğinizdir. Bu sebeple, oturarak, bağdaş kurarak ya da uzanarak hangisi sizi daha rahat hissettiriyorsa bu pozisyon üzerinde karar kılabilirsiniz.

Ancak, konu ortam olduğunda mantra meditasyonu yapmak sizi biraz kısıtlayabilir; çünkü diğer meditasyon tekniklerinde ortam seçeneği biraz daha genişken maalesef mantrada durum böyle değildir. Adeta bir trans haline geçmeniz planlanan bu meditasyon tekniğinde oldukça sessiz bir ortamda olmanız ve olabildiği kadar az bölünmeniz gerekmektedir. Ayrıca, ortamda size yoğun çağrışımlar yapan ya da dikkatinizi dağıtma ihtimali olan nesneler de bulunmamalıdır. Bu iki ana kurala uyduğu sürece, ev, bahçe ya da doğa fark etmeksizin bir ortam belirleyebilirsiniz.

3. Adım: Nefesiniz ve mantranız üzerine yoğunlaşın.

Meditasyonda nefesin ne kadar önemli olduğunu hepimiz biliyoruz; her meditasyon tekniğinde olduğu gibi mantra meditasyonunda da gözünüz kapalı olmak kaydıyla birkaç dakika nefes egzersizi yapmak ve kalp merkezine yönelmek önemlidir.

Öncelikle belirtmek isteriz ki mantra meditasyonunuzda tekrarladığınız mantra ve nefesiniz arasında bir uyum olmak zorunda değildir. Yani heceleri nefesinize göre bölmek durumunda değilsiniz; ancak özellikle yoga geçmişi olan insanlar senkronize olmayan nefes ve mantradan rahatsız olabilir ve odak sorunu yaşayabilirler. Bu durumda, açılış mantranızı nefes alırken, kapanış mantranızı ise nefes verirken söyleyebilirsiniz. Örneğin, nefes alırken ‘o’, verirken ‘m’ sesi çıkarabilirsiniz.

Eğer mantranızı tekrar edemeyeceğiniz bir ortamdaysanız (Örneğin, toplu taşıma), yalnızca mantranızın tekrar edildiğini hayal etmeniz de yeterli olabilir. Yumuşak bir sesin kulağınıza mantranızı fısıldadığını hayal etmeniz de en az sizin tekrar etmeniz kadar etkili olabilir.

4. Adım: Zaman konusunda esnek olmaya çalışın.

Meditasyona başlayan birçok insan uzun dakikalar boyunca meditasyon yapmak ister ve o kadar uzun süre odaklanamadığında ise kendini başarısız hisseder; halbuki şimdiden belirtmek isteriz ki meditasyon uzunluğunuzun başarılı olup olamamakla alakası yoktur. Aksine, meditasyona başladığınız ilk zamanlarda bedeninizin ve zihninizin ihtiyacı tahmin ettiğinizden çok daha azdır ve kısa bir meditasyon bile sizin için çok şey ifade edebilir.

Ancak, genellikle mantra meditasyonunda mantranın tekrar edilme süresi 20 ilâ 30 dakika arasındadır ve sonrasında bu tekrarı bir sessizlik ve huzur durumu takip eder. Mantra tekrarının sizin için daha kısa olması önemli değildir; çünkü eğer 20-30 dakika boyunca odaklanamıyorsanız zaten kendinizi zorlamanıza gerek yoktur. Önemli olan odağınızı kaybetmeyeceğiniz ve mediatif duruma geçeceğiniz süreye kadar mantranızı tekrar etmeniz.

Mantra tekrarını izleyen sürenin ise kesin bir rakamı maalesef bulunmamaktadır. Bazı bireyler için bu mediatif durum 1-2 dakika sürse de bazı bireyler meditasyonlarının ilk adımları dahi olsa bu durumdan uzun dakikalar boyunca çıkamaz ve alarm kurma ihtiyacı hisseder. Bu durumda, yine süreyi belirleyecek olan bedeninizin ve zihninizin ihtiyaçlarıdır. Bu sebeple, size verebileceğimiz en iyi tavsiye zaman konusunda esnek olmanız ve kendi meditasyon ihtiyaçlarınıza kulak vermeniz olabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Mantra meditasyonunun faydaları nelerdir?

Mantra meditasyonu, birçok açıdan fayda sağlar. Öncelikle, zihnin adaptasyon yeteneği olan nöroplastisiteyi geliştirir. Bu, bireylerin stres, kaygı ve huzursuzlukla başa çıkabilme yeteneklerini artırır. Aynı zamanda sinir sistemini rahatlatır, meditasyona geçişi kolaylaştırır ve bireyin düşünce akışını kontrol etmesine yardımcı olur.

Mantra meditasyonunda hangi mantralar kullanılabilir?

Seçilecek mantra tamamen kişisel bir tercih olabilir. Sanskritçe’de yaygın olarak kullanılan "Om", "So hum" ya da "Om mani padme hum" gibi ifadelerin yanı sıra, bireyin kendi uydurduğu bir kelime ya da anlamsız bir hece de mantra olarak kullanılabilir.

Mantra meditasyonu yapmak için ne kadar süre gerekir?

Mantra meditasyonunda mantra, genellikle 20-30 dakika boyunca tekrar edilir. Ancak meditasyona yeni başlayanlar, bu süreyi daha kısa tutarak da etkili sonuçlar alabilir. Meditasyon sırasında birey, mantra üzerinde yoğunlaştıktan sonra zihnini serbest bırakarak meditasyonun etkisini deneyimler. Meditasyona ayrılan süre, bireyin deneyimine ve ihtiyaçlarına göre değişebilir.